Blog – Op werkbezoek in de Pantanal & Bonito
Wildlifespotter Annemiek was in april twee weken op werkbezoek in de Pantanal van Brazilië – Brazilië, april 2025
“Eindelijk weer op reis! On my way on the Transpantaneira….”
Het is nu niet de beste tijd van het jaar om jaguars te spotten in de Pantanal, zo net na de regens, maar ik moest hier zijn voor een reisbeurs en wilde meteen onze duurzame lodges en projecten weer een keer controleren. De jaguar heb ik al vaak genoeg gezien! En onze reizigers adviseren we dan ook altijd juli t/m oktober als beste reistijd.
Baiazinha Lodge
“Gisteren onderweg naar Baiazinha Lodge vanaf Cuiaba ontzettend veel roadkills gezien waaronder veel armadillos, twee reuzenmiereneters en één capibara. Waarom kunnen de mensen hier niet langzamer rijden ?! Gelukkig ook nog genoeg levende dieren gezien……”
De Baiazinha Lodge in het noorden van de Pantanal is verreweg mijn favoriet als het gaat om het spotten van de jaguar. Ver weg van het veel te drukke Porto Jofre. Eenvoudig en van origine gericht op vissers wordt het nog gerund door de familie. Zonne-energie en afvalscheiding houden de ecologische footprint laag, terwijl je hier fantastisch jaguars en ander wildlife kunt spotten van juli tot november.
Ook de ‘night drives’ zijn hier fenomenaal met grote kans op tapirs, maar ook poema’s, ocelot en manenwolf worden gespot! De weg ernaartoe was een safari op zich met reuzenmiereneter, agouti, coati, king vulture, capibara, tapirsporen, hyacint ara en rood-groene ara, een indrukwekkende slang, 15 verschillende roofvogels en meer dan 30 watervogels. Er zijn meer dan 600 vogels in de Pantanal.
Araras Ecolodge
Vanuit Baiazinha Lodge ben ik doorgereden naar Araras Ecolodge, deze lodge ligt ook in het noorden van de Pantanal, een mooie route van 5 uur langs de grenzen van dit unieke biotoop. Het verblijf is hier niet zo zeer gericht op het zien van de jaguar. (Alhoewel het wel mogelijk is om hier een zeer prijzige bootexcursie naar de Porto Jofre rivier voor de jaguar bij te boeken incl. 4 uur heen en 4 uur terug.) Hier moet je verblijven als je het natte deel van de Pantanal en zijn unieke dierenleven wilt ervaren in het comfort van een goed georganiseerde, kleinschalige 3-4 sterren lodge. Er zijn verschillende torens en vlonderpaden aangelegd, je kunt kanoën, paardrijden en op game drive gaan, ook ‘s nachts….. Het is de beste plek om brulapen en kapucijnapen in de Pantanal te spotten, deze laatsten waren al voor ons op de uitkijktoren bij zonsondergang…. Ook de reuzenotter wordt van juli t/m oktober vrijwel altijd gespot tijdens het kanoën. Wie wil er nu niet zo door het water paardrijden, op deze schatten van paarden?
Ik ben zeer verheugd om te zien dat er sinds deze lodge in ons programma is opgenomen enorm veel gedaan is op het gebied van duurzaamheid. Zelfs het zwembad wordt gefilterd met ozon in plaats van chloor!! Ik kan me voorstellen dat het moeilijk is om als toerist duurzaamheid te beoordelen. De zonnepanelen spreken voor zich, maar vraag je je bijv. ook af wat er gebeurt met het afvalwater? Wordt het opgevangen of loopt het zo het Pantanal ecosysteem in? Hier wordt het eerst 6x gefilterd…
Door naar het zuiden van de Pantanal !! Om van het noorden naar het zuiden van de Pantanal te komen kan je i.v.m. het water helaas niet met de auto doorsteken. We kunnen graag een vlucht vanaf Porto Jofre voor je charteren waarbij je ook nog eens een gigantisch mooi uitzicht heb op deze wetlands van bovenaf, maar die is zeer kostbaar. Het is een stuk goedkoper om de weg terug te vervolgen naar Cuiaba en dan met een gewone lijnvlucht door te vliegen naar Campo Grande. Een heerlijke stad in het zuiden van de Pantanal, waar wildlife welig tiert. Ga op zoek naar capibara’s, die net als bij ons de eendjes, het stadspark bevolken. Of trek er met een onderzoeker van Projeto Araras Azul op uit om de jonge ara’s te ringen die hier in de stad hun nestplaats hebben.
Vanuit Campo Grande is het dan 3, 5 of 7 uur rijden naar je volgende lodge bestemming in het zuiden van de Pantanal. April is niet de beste tijd van het jaar om hier naartoe te reizen en we kwamen dan ook vast te zitten…. We bieden hier afhankelijk van het budget en interesse de volgende vier kleinschalige lodges aan die voldoen aan onze duurzaamheidsstandaards: Pousada Aguapé, Baia das Pedras, Fazenda Barranco Alto en de Caiman Lodge. Eigenlijk is het overleven van de jaguar hier te danken aan deze “cattle ranches”, die zich dankzij de neveninkomsten uit het toerisme inspannen voor het behoud van de jaguar en hem niet doden om hun vee te beschermen. De Pantanal is geen national park of reservaat, maar gelukkig zijn de landerijen hier van een dusdanig formaat dat er per boerderij een gebied zo groot als een Nederlandse provincie beschermd wordt…
De grootste inspanning heeft echter Caiman Lodge geleverd die het Onçafari project heeft opgezet dat jaguars laat wennen aan safari-auto’s op basis van de safari’s in Afrika, waar de leeuwen en luipaarden zich uiteindelijk ook volkomen relaxed op foto laten zetten. Inmiddels zijn er zoveel jaguars gehabitueerd dat ze zich verspreiden naar de andere drie lodges/’cattle ranches’ die worden genoemd.
Onderweg in het zuiden van de Pantanal. Bekijk dit filmpje en zie hoe het vee hier wordt vervoerd…. Pantaneiros heten ze hier! Niet Gauchos en zeker geen cowboys.
Ik verbleef dit keer bij Baia das Pedras. Baia das Pedras is een heerlijke plek om te verblijven als je kennis wilt maken met het echte ‘cattle ranch’ leven in de Pantanal en wildlife wilt zien. Voor onze klanten adviseer ik altijd juli t/m oktober voor het beste wildlife. Toch zagen wij vele soorten vogels, capibara, bush pig, kaaiman, rea’s, pampas & brocket deer, crab-eating fox, witlip pekari’s, reuzenmiereneter en vele, vele tapirsporen… De eigenaren Rita en Carlos houden van dieren en dat merk je aan alles. Van de natuurbeschermingsprojecten die ze ondersteunen, tot de perfect verzorgde paarden, tot de vele hyacinth ara’s, die herrie maken vlak naast het huis en de passie waarmee Rita te voet tapirsporen volgt in de bush. Heerlijk….
“Vandaag alles gehoord over het Giant Armadillo project bij Baia das Pedras. Wisten jullie überhaupt dat er zoiets als een reuzengordeldier bestond? Een enorm dier dat 1,5 m lang en 35 kg zwaar kan worden, maar vrijwel nooit wordt gespot. Hij bouwt dan ook enorme holen tot wel 4 meter onder de grond en vele andere dieren van de Pantanal zijn daarvan afhankelijk. Het gebied van deze lodge is de basis van dit project. Zelfs David Attenborough was hier al op bezoek om het dier te filmen. Er zijn 36 reuzengordeldieren geteld op deze ranch.”
Ook een onderzoek naar de tapir heeft hier zijn thuisbasis. Als je geïnteresseerd bent in natuurbescherming kunnen we graag een kennismaking met een van deze projecten organiseren tijdens je verblijf.
Het verschil tussen het noorden en het zuiden van de Pantanal is vlak na het regenseizoen duidelijk. Waar het noorden van de Pantanal is veranderd in een groot moerasgebied dat onder water staat heeft het zuiden van de Pantanal nog veel open savannelandschap, waar ook veel dieren kunnen leven die graag droge voeten houden zoals de armadillo’s, pekari’s, reuzenmiereneters, poema’s, manenwolf en de ocelot. Uiteraard komen de tapir, jaguar, capibara’s en kaaimannen hier ook voor in de vele plassen en rivieren, die hier stromen. Echter, het grote voordeel van het noorden van de Pantanal is dat er daar veel minder ‘cattle ranches’ zijn en het gebied dus nog veel oorspronkelijker is, op de droge stukken na, uiteraard. Ook koeien en paarden houden niet van natte voeten…
Bonito
Na mijn verkenning in de Pantanal was het dan eindelijk tijd voor het echte werk: Een duurzame reisbeurs in Bonito met 15 afspraken per dag. Echter, voordat we aan het werk moesten, mochten we eerst nog met 300 andere reisagenten en lodge eigenaren de excursies in Bonito ervaren. Bonito is met recht de meest duurzame stad van Brazilië en ook het duurzaam toerisme is hier goed ontwikkeld. Het is met name bekend van het snorkelen in kristalheldere rivieren en andere wateractiviteiten, maar het toerisme was tot nu toe met name gericht op de Braziliaanse markt. Met deze beurs willen ze het ook bekendmaken onder het internationale publiek. Bonito zelf is een schattig stadje dat op 3 uur rijden van Campo Grande afligt. Een absolute aanrader als verlenging voor al onze wildlife reizen in de Pantanal:
- Meer dan 50 outdoor excursies, waaronder snorkelen en tubing in kristalhelder water.
- Een gezellig stadje met veel leuke winkeltjes en restaurants.
- Wildlife in town met ara’s, agouti’s en zelfs een reuzenmiereneter vlak naast mijn hotel buiten de stad zelf.
- Het ligt vlak naast het zuiden van de Pantanal op 3 uur rijden vanaf Campo Grande en dus ideaal voor een extensie zonder extra vlucht
- Het is de meest duurzame stad van Brazilië en het voorbeeld van “nature conservation through tourism”!
Snorkelen in de Rio Prata
Soms ontmoet je gelijkgestemde geesten en dan weet je het meteen. Dit is echt!! Dit keer is het Louisa van Fazenda Rio Prata die ons snorkelavontuur organiseerde: “Eduardo, de ranch eigenaar en mijn vader, heeft er vanaf 1995 gezorgd dat duurzaam toerisme op de kaart kwam in Bonito en dat lokale mensen inkomsten kregen uit het behoud van de natuur hier. De natuur en de rivieren in Bonito zijn nu 100% beschermd. De ranch is Climate Positive certified, heeft een eigen herbebossingsproject en zelfs een reservaat gesticht. We hebben nu meer bos dan toen zij klein was”, vertelt Louisa trots! En als toevoeging het biologisch eten is voortreffelijk met zelfgemaakte Doce de Leite!!
Wilt u net als Annemiek de Pantanal van noord naar zuid ontdekken? Ga dan mee op onze Fotoreis Jaguars en meer….
Wij werken ook graag een reis op maat voor u uit. Of kijk bij deze reizen: